Hans Dekkers (1954) schrijft romans, korte verhalen, gedichten en theaterstukken. Zijn eerste literaire verhaal De zwarte buste van Bach werd in 1992 in het literaire tijdschrift De Revisor gepubliceerd. Hij studeerde sociologie aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen, en maakte deel uit van diverse popgroepen zoals Bazooka en Das Wesen. Sinds 1984 woont en werkt hij in Amsterdam. Recent werk van hem: Lijkenbitter (2013, gedichten), Preludes voor Memnon van Conrad Aiken (vertaling met René Huigen, 2014), Lied van de wormen (2016, gedicht), Over de Taag (2018, roman) en De bedwelmingsman verroert zich (2018, gedichten).
Sparagmos betekent het offeren van een levend dier of een levende persoon tijdens een religieus ritueel door het lichaam uiteen te rijten, in het bijzonder ter verering van de Griekse God Dionysos. Na afloop werden de lichaamsdelen vaak opgegeten. Voorbeelden van sparagmos komen voor in het toneelstuk Bakchai van Euripides, dat Dionysos en de Maenaden ten tonele voert. De bewakers in dit stuk zijn op een gegeven moment getuige van zo’n ritueel waarbij de Maenaden met hun blote handen een levende stier aan stukken scheuren. Later in het verhaal wordt koning Pentheus gedood door zijn eigen moeder Agave, die hem voor een wild dier houdt en zijn lichaam uiteenrijt. Volgens sommige mythen stierf Orpheus toen hij verscheurd werd door razende Thracische vrouwen…
In de appendix De bibliotheek van Zhangjiakou zegt de dichter: In 1927 bezoekt Jan Jacob Slauerhoff de kloosterbibliotheek van Kalgan, tegenwoordig Zhangjiakou geheten. Hij stuit er op een vitrine met een zeer oud, ernstig beschadigd manuscript dat de naam Sparagmos draagt…
Dekkers opent met een citaat van Euripides uit Bakchanten en zet hiermee meteen de toon:
jagend op bloed van de bokkendood,
op de vreugde van het rauwe vlees
De bundel is opgebouwd uit vijf cycli:
Parados: Een oude stilte (9 gedichten)
De lege ether (3 gedichten)
Gesloten poort (2 gedichten)
Dat hij er niet was (5 gedichten)
Lied van de wormen (9 gedichten)
De geschiedenis herhaalt zich. In de scharnierende cyclus Gesloten poort trekt de dichter een brandende lijn naar het heden:
…
op een Grieks eiland waar de goden wijn dronken,
vouwen vluchtelingen hun wereld in tweeën,
daar drijft het afval de tenten in, daar hoest de duivel zijn gal op,
een zwerfhond wordt gekoesterd, de vogels nagekeken en vereerd
…
Soms begint de dichter een gedicht als een verhaal maar plotseling haalt hij verrassend uit en grijpt hij je bij de keel. Of bij je hele lijf, de optelsom van ledematen:
…
Ik glimlach naar mijn voeten, zo ver weg
gekneveld door de maan die op de keien drijft
een wolk haar in mijn keel
waar de borstelige gave van het woord
smoort in een rochelende pomp
…
Het is de grote verdienste van Dekkers om te benoemen. Onder de hardheid schuilt passie, iemand die betrokken is en ondanks alles hoopvol blijft:
….
In het versnipperde licht ritselt elektriciteit
het koor van de beenderen heft een hymne aan
op de geweiboom – de levende boom
de boom in ons
Sparagmos, Hans Dekkers, Wereldbibliotheek, Amsterdam, 2021, ISBN 9789028451513
(F.A. Brocatus)