Er was al enige tijd zo goed als
niets meer van Charles Bukowski in Nederlandse vertaling verkrijgbaar.
Uitgeverij Lebowski wil die leemte vullen en besloot vanaf maart 2014 (het was
dan twintig jaar geleden dat Bukowski overleed) zijn volledige oeuvre op de
markt te brengen.
Oscar van Gelderen van Lebowski,
die Bukowski omschrijft als een held van de tegencultuur, een geweldige
dichter en iemand die velen op het pad van de literatuur heeft gebracht door
zijn eerlijke, rauwe en laagdrempelige attitude, hield intussen al acht titels in een nieuwe of herziene vertaling
boven de doopvont: Postkantoor, Fuck Machine en andere verhalen van alledaagse waanzin, Vrouwen, Kind onder kannibalen, Pulp,
Factotum, Aantekeningen van een vieze oude man en de recentste, de
poëziebundel De laatste nacht van de
aarde.
Er verscheen al eerder poëzie van
Bukowski in Nederlandse vertaling: Als
je dood bent doet het er niet toe, 100 gedichten van Charles Bukowski
vertaald en ingeleid door Manu Bruynseraede (uitgeverij writehi(s)tory, 2010)
en De genoegens van de verdoemden,
integrale vertaling van de bloemlezing The
pleasure of the Damned (2007) van Peter Verstegen (uitgeverij Liverse,
2011).
Ook daaruit bleek al dat er meer
is dan alleen maar het beeld dat men maar al te graag van Bukowski ophangt, als
de auteur die als geen ander de wereld van de underdogs, die in een mengeling
van armoede, drank, agressie en rauwe erotiek aan de zelfkant van de
maatschappij trachten te overleven in de verf heeft gezet.
In De laatste nacht van de aarde, Bukowski’s laatste nog bij leven
verschenen poëziebundel, zijn thema’s als alcohol, bars en renbanen nog wel
aanwezig, maar de toon van heel wat van
deze gedichten is heel wat serener en ingetogener. Het zijn bezinningen over
leven en dood, vriendschappen, collega’s, liefdes en literatuur. Ook de
klassieke muziek ontbreekt niet – de enige muziek waar Bukowski naar luisterde.
Zijn het eigenschappen als het
vermogen om schijnbaar banale voorvallen tot grootste literatuur te verheffen,
zijn humor, vaak zwart als de nacht, of de ontroering waarmee hij zijn lezers
weet te verrassen die hem tot de onweerstaanbare schrijver maken die hij is?
Laat een gedicht als De man met de mooie
ogen u overtuigen, of De bullebak,
of De lijster:
[…]
er woont een lijster
in mijn hart dienaar buiten wil
maar ik ben hem te slim af, ik laat hem alleen
's nachts soms ontsnappen
als iedereen slaapt.
ik weet dat je er zit, zeg ik
dus niet verdrietig
zijn.
dan stop ik hem terug,
maar hij zingt zacht,daar binnen, ik heb hem niet helemaal dood
laten gaan
en zo
slapen we samen
in ons
geheime verbond
en dat is aandoenlijk genoeg om
een man te laten
huilen, maar ik huil
niet,
jij wel?
De laatste nacht van de aarde (The Last Night of the Earth Poems), Charles
Bukowski, vertaald uit het Amerikaans door F. Starik, Stella Bergsma, Dirk-Jan
Arensman en Bernard Wesseling, Lebowski Publishers, Amsterdam, 2014, ISBN 978
90 488 2239 3
(Roger Nupie)