De onsterfelijke lever van Swarth

Nick J. Swarth schrijft gedichten, verhalen en theaterteksten en is tevens performer. In druk verschenen eerder Horror Vacui, een docudrama in 14 staties (1999), Kaka, Kuus & Knikker (2002), Vier zure zultsculpturen (2002), Het pikkie met de kale wup (2005), de bundel-dvd de napalmsessies (2005), Naked City Poems (2007) en ¡Mondo Manga! (2009).

In mijn gedichten, in mijn teksten, zegt Nick J. Swarth, beweeg ik me door de taal alsof ik door een stad loop. Ik teken klanken op, reproduceer kreten en toon scènes voor wat ze zijn. Ze laten zich verstaan zoals een stad zich laat verstaan, zonder zich ooit in hun geheel te laten bevatten. Een tekst is voor mij dus ook geen eenheid, maar een veelheid. Mijn poëzie is steeds in beweging.

Nick J. Swarth is met deze bundel alvast in zijn opzet geslaagd. Met wat hij registreert en optekent dompelt hij ons onder in een caleidoscoop van ervaringen en sferen - teksten die al eens lang en prozaïsch durven zijn en waarbij hij ook vaak goochelt met typografie. Het krioelt van de verwijzingen (achteraan keurig vermeld) naar literatuur, figuren, muziek, e-mails. De teksten worden afgewisseld met tekeningen van zichzelf (hij stond ook in voor foto’s en omslagontwerp). De drie cycli, XL, X en XS worden telkens aangekondigd met twee citaten. De flaptekst zet de sfeer:

Hij die poogt. Onderbreekt al haar gewijde bezigheden.
Hij bedekt een oppervlakte van niet minder dan 36 are.
Occupy. Bezet.
Bezet het plein. Het plein van de zondaars.
Wat heb je op je lever? Laat de gieren maar vreten.
Het kan zijn dat de opstand is mislukt.

En de dichter nodigt de lezer uit: Kom, til gerust de deken op, ik heb niets op mijn/ onsterfelijke lever. Door het vuur en de dynamiek van de gedichten schreeuwen ze om live gebracht en gehoord te worden. Bij wie poëzie het liefst bij een knapperig haardvuur leest, leeft vaak de overtuiging dat teksten die zich uitstekend lenen om te performen aan strikt literaire waarde inboeten. Swarth bewijst dat dit een dooddoener is, we kunnen hem dan ook bijtreden als hij schrijft: nu wek ik mijzelf / andermaal tot leven / ik lees dat ik het las / in dit vers (dus hier)/ en zag dat het goed/ was- op papier. De laatste twee strofen uit:

Tijdvakkenvullend in Luik, onbetaald

Op een avond ging je dansen. En je danste tot je stierf
van de dorst.
Weet je nog waar je was?
De flats, de flessen (tafels, fantomen, gespuis). De bar
van JULIA waar Mme de Stripper stripte, haar affreuze
vrijage met de vulgaire huis, tuin- en keukenstoel HOP-

LA BEENTJE HOP!

En toen naar het Zuiden
en dan naar het Noorden, een hok, lucifers, een peuk.
Geen roomservice of minibar. Geen kleur, geen tv.
Wel een radio
en ruis

een orgel ontstemd DE PRETDIVISIE KEERT

VAN HET SLAGVELD TERUG

het juiste mes in de juiste rug.

Mijn onsterfelijke lever, Nick J. Swarth, Uitgeverij IJzer, Utrecht, 2012, ISBN 9789086840861

(Roger Nupie)