Voormalig stadsdichter van Deinze Luc C. Martens publiceerde onlangs Twee uur per maand kom ik van je houden, zijn vijfde dichtbundel, de derde bij Uitgeverij P. De titel drukt zowel liefde als schuldgevoel uit. Ze heeft betrekking op een verstandelijk beperkte zus die op prille leeftijd slachtoffer werd van een verkeerde medische diagnose. De dichter beschrijft hoe de leden van het kleine gezin daarmee omgingen, elk op zijn of haar eigen manier. Eerst toen ze nog thuis woonde en later toen opname in een tehuis onafwendbaar was.
In de Proloog heet het:
zus, toen je van de hond een kat maakte / sloot vader de letterdoos, op de grond / lag nog een dubbele ee van verkeerd // je werd aas voor witte boorden / en zwarte rokken die gluurden / achter zondagse muren // moeder belde bang aan de poort. Het duurde / niet lang voor je verdween in de zwarte greep // in de mand tot de volgende maandag. Waarmee de gezinsdramatiek en het wrange van de uithuisplaatsing compact en meedogenloos zijn samengevat.
Er volgen negenendertig gedichten, verdeeld over vijf hoofdstukken. Het eerste en langste hoofdstuk Zus bevat persoonlijke herinneringen, vervuld van broederlijke tederheid, naast zelfverwijt en onverholen misprijzen. Hoe vader uithaalde en moeder terugstreed, / hij altijd de arena verliet, zij de scherven opveeegde, / van het gebroken kind.
In Puzzelstukken beschrijft de dichter beeldend en trefzeker medepatiënten die hij tijdens de bezoekuren ontmoet: zijn tong stottert, trilt van en geluk dat ik niet begrijp, of: als een pletwals met defecte remmen dendert hij binnen
Wrakhout is gewijd aan moeder, die haar nadagen doorbrengt in een verzorgingshuis. ze slaapt met gekrompen fierheid, / de mond wijd open als een vogeltje in mei. / opgeschrikt, schudt ze klein het hoofd / in de jaarringen van de opgedroogde hals / ze laat de zon vroeg ondergaan en droomt haar verleden, vingers / vertellen hoe ze de eindjes aan elkaar knoopte. Poëzie van een liefdevol opmerkzame zoon.
Achter vrouwentongen gaat over het wisselen van de seizoenen, zoals beleefd door een man, die zelf zijn nadagen nadert. in september bloedt de zomer leeg / uitverkocht de papieren bloemen. / akkers bevrijd van laatste vruchten / keren zich om, zoeken hun winterslaap. Een onvergetelijk citaat: herfst is een grootmoeder / met trage appelhanden
Ik word slak staat in het teken van terugblik en bezinning. … / van het grote huis neem ik / de warmte, van de tuin het groen en vijf / hortensia's. ik laat een glimmend spoor na / met de wandelstokken uit alle continenten /voor als het elke dag zondag wordt
De dichter besluit met een Envoi:
ik heb het avondrood aanvaard. / met de schaar van mijn geheugen / knip ik stukken uit ons dagboek // ... // ik heb het grijs kostuum / op het gras gelegd, / geef mijn laatste voorraad aan de eekhoorn, / berg mijn stelten op
Twee uur per maand kom ik van je houden, Luc C. Martens, P, Leuven, 2022, ISBN 978-94-93138-86-5
(Will van Broekhoven)