Wij zijn niet meer dan rechtop lopende zoogdieren, die (als enigen menen we zelf) kunnen denken. Dat is kort samengevat hoe Midas Dekkers (volgens The Times Literary Supplement ‘bioloog van beroep en genie van nature’) de soort waarvan hij onderdeel uitmaakt ziet.
Ik ben dol op de redeneertrant en de heerlijke schrijfstijl van Midas Dekkers: “Herken je een god aan zijn volmaaktheid, als je een mens wilt maken moet je voldoende onvolkomenheid inbouwen. Mensen maken is dan ook niet moeilijk. Iedere vruchtbare soortgenoot kan het. Maar een god? Hoe maak je een god? En waarvan? Toch maar niet door vervolmaking van een mens. Dat is de omgekeerde weg. Goden moeten mensen maken, mensen geen goden – wat zou zijn als water dat omhoog stroomt.” Zomaar een prikkelend fragment uit Het menselijk tekort, weer een smakelijke uitbreiding van ’s mans oeuvre.
Ook waar: “Een doel is een teleurstelling in de maak. Blijkt een doel onbereikbaar, dan zit je niet alleen zonder het verhoopte resultaat maar – adding insult to injury – mét een knagend gevoel van ontoereikendheid. Was je er nooit aan begonnen dan was het probleem evenmin opgelost, maar was de teleurstelling je bespaard gebleven. Als het je doel is om teleurstelling te voorkomen, dan staat je vrijwel zeker een teleurstelling te wachten.”
En opnieuw een willekeurige greep: “De mens zit gevangen in ruimte en tijd als een klas kinderen van groep drie voor wie die van groep vijf al buitenaardse wezens zijn. Omdat zijn zintuigen maar op een fractie van de werkelijkheid scherp zijn gesteld gaat de rest van de wereld aan hem voorbij.” Op vrijwel iedere bladzijde van Het menselijk tekort trakteert Midas Dekkers de lezer op zulke fijne constateringen.
Ook over het succesvolste boek aller tijden heeft hij het. Er is iets vreemds aan: “De Bijbel is het raarste boek. Hij zit achterstevoren. Hij begint waar hij op had moeten houden. ‘En God zag al wat Hij gemaakt had, en zie, het was zeer goed’: een mooier einde is er niet. In het begin was iedereen gelukkig, op het eind minder. Niks eind goed, al goed. Het bestverkochte boek ter wereld heeft geen happy ending maar een happy start.”
Wat een fijn boek schreef Midas Dekkers, 79 ondertussen maar quasi onafgebroken productief, toch weer. Lees Het menselijk tekort! Tot slot nog een citaat: “Het leven is net een oude jas: het moet je passen. Het kan best prettig zijn, als je je plaats maar weet. Op zoek naar een lekker plekje voor een mens is het verstandig uit te kijken naar een vacature voor een landbewonend zoogdier van anderhalf à twee meter, tweepotig, levendbarend, kort van memorie, een tikje luidruchtig en behept met een handvol tekorten dat hem goed staat. Als je een beetje aardig tegen hem bent valt hij reuze mee.” Je zou er warempel jezelf in herkennen.
Het menselijk tekort, Midas Dekkers, Uitgeverij Atlas Contact, Amsterdam/Antwerpen, 2025, ISBN 9 789045 052526
(Bert Bevers)