Volgen 50 pagina’s toegankelijke poëzie. Verzen
ingedeeld in strofen van (meestal) 4 lijntjes. In totaal 5 cycli met 7, 7, 7,
8, 10 gedichten. De titels zijn antwoorden op wat zou gebeuren als de lucht (op
de grond) valt: dan Stort niet alleen
de tijd in, maar Zijn alle mussen dood, dan Lopen
we naar de maan, Gloeien sterren in
het gras, Vliegen we te voet en Meert
de hemel op aarde aan! Het laatste gedicht van deze ingenieus opgebouwde
bundel, antizwaartekracht,
staat op zijn kop. Een naschrift en de inhoudstafel sluiten deze mooie bundel
af.
De illustraties (sierlijke zwarte silhouetten van
kraanvogels) zijn van Ann Van Dessel zelf. De dichteres ‘strooit’ kraanvogels
over het boekje, de plaats van de kraanvogel op de pagina varieert van laag
naar hoog, zij vliegen steeds hoger naargelang de bundel vordert. Maar bij de
laatste tekst, het onderstebovengedicht,
ligt de kraanvogel op zijn rug. Keer de pagina om - de kraanvogel prijkt triomfantelijk bovenaan!
Wij benaderden Als
de lucht valt in vogel- of liever in kraanvogelperspectief.
Bij het inzoomen naar de inhoud komen wij tot onze verrassing niet in een
apocalyptisch landschap terecht, niet in een soort ‘cyberpunk wasteland’, maar
in een concrete wereld, die de dichteres als geen ander weet om te toveren tot
een geheel van poëtische ervaringen. Met inbreng (en kennis) van de natuur, op
reis in de bergen en aan zee, maar ook gewoon in de omgeving van haar
woonplaats. Vooral namen van vogels vallen op: kraanvogels, een reuzenbooteend,
een reiger, Canadese ganzen, alpenkauwen enzovoort. Zij kent perfect namen van
vlinders in het Latijn. In de
vanzelfsprekende alliteratie van het verzamelen van vlinders lezen wij: Urania Ripheus, Appias Nero en Morpho Didii. De
dichteres blikt terug in de tijd, draagt verzen op aan geliefden en vrienden.
Bij de dood van haar vader zegt zij: je gaf me nog enkele dagen/ om een brief in
de borstzak van/ je zondagse pak te schuiven… fier droeg je mijn laatste/
woorden als een pochet/ het feest van de aarde in.
Ann Van Dessel voelt zich één met de natuur, die zij
virtuoos en met alle mogelijke middelen wil verpersoonlijken. Ondanks de licht
onheilspellende titels in haar bundel weet zij het tij te keren. De zon
verschijnt opnieuw aan de horizon: net
aangespoelde schapenwolken/ liggen met honderden te rillen terwijl/ de zon in
hun blikveld verdrinkt… niets is wat het lijkt; wisten ze maar dat ze na drie
dagen weer zal herrijzen/ het zand zou lang niet zo bijten.
Als de lucht valt is tegelijk een vernuftige én een verrukkelijke
dichtbundel!
Als de lucht valt, Ann Van Dessel, Uitgeverij P, Leuven, 2021, ISBN 978-94-93138-63-6
(Nicole Van Overstraeten)