Het doet sympathiek aan
als een dichter het essentiële uit zijn oeuvre in slechts elf gedichten
bundelt. Een (krom geformuleerd) motto voorafgaand aan De essentiële Chrétien Breukers noemt ook nog strengheid als des
dichters drijfveer. Ja, dan ga je toch even rechtop zitten. Het eerste gedicht,
‘Anorexia’, maakt de gewekte
verwachting alleszins waar.
Nu je lichaam enkel nog bestaat / uit skelet en huid en wat organen, /
is je bijna-leven de essentie, / ben je zichtbaar, een perfect gedicht. // De strofen hebben nauwelijks gewicht, / hun
woorden kennen geen pretentie. / Je kunt ze vorm en inhoud wanen, / vlak
voordat het leven hen verlaat. // Je bent zo weinig dat je in me past, / toch
kan ik jou niet eens omvatten. / Straks - iedere opening vol watten - / is veel te laat, dus hou me nu maar vast.
Chrétien Breukers zegt
veel met weinig. Hij raakt soepel, zonder grote woorden, toch maar even de kern
van het bestaan.
Je zou Breukers meer
gunnen van het ‘weinige’, het ‘anorectische’ dat vorm en inhoud hier zo
betoverend verbindt. Helaas… in veel van de andere gedichten geeft het overdadige, in de vorm van vlees, de
toon aan. Soms ‘vlees’ in de gastronomische betekenis, bijvoorbeeld als
sukadelapje, dan weer vlees in de zin van het materiaal waaruit de geliefde
bestaat.
De dichter deelt
poëtisch mee zich gaarne, na zijn verscheiden, in onderdelen te laten
consumeren. Met fijne saus! De plechtige consumptie zal te zijner tijd in de
provincie Limburg plaatshebben. Inmiddels is de hogere ervaring van het
openingsgedicht verdwenen.
In Eekhoornoase verantwoordt
Mark van der Schaaf zich aldus: De gedichten in deze bundel zijn merendeels
gebaseerd op Google-zoekresultaten, met zinnen of woorden die integraal werden
gebruikt of zijn aangepast ten behoeve van het gedicht.
Pfew… Bladerend (met
tranen in de ogen) zie ik de eerste regel van Privémythologie: Zij is een
meisje dat dichters slaat. Gaarne richt ik mij nu tot dit meisje: Lief
meisje. Sla Van der Schaaf gerust. Sla hem net zo lang tot hij taalvaardig
wordt. En sla hem daarna nog enige tijd.
Het enkele gedicht dat
poëzie bevat is Alle registers open.
Het lijkt een toevalstreffer. De Google-roulette keert uit. […] Op een van die zeldzaam heldere dagen /
fungeer ik als kruispunt op de snelweg naar de hemel / en overal vallen buiten
zichzelf geraakte lichamen // zij – geabstraheerd tot een tijdloos idee / van
edele eenvoud en stille verhevenheid.
Mark van der Schaaf
maakt flarf. In flarf zijn (volgens Wikipedia)
zoekresultaten van het internet verwerkt. Flarf komt oorspronkelijk uit Amerika
‘en kan worden gezien als een moderne vorm van de readymade of collage’.
Oh ja? Dan geef ik mij
gewonnen. Ik ben rijp voor de eekhoornoase. Maak deze recensie nu zelf af met
behulp van de zoekmachine van Google.
De essentiële Chrétien Breukers, Chrétien Breukers, Uitgeverij Stanza, Amsterdam, 2013, ISBN 978-94-90401-13-9; Eekhoornoase, Mark van der Schaaf, Uitgeverij Stanza, Amsterdam, 2013, ISBN 978-94-90401-14-6
(Erick Kila)