Romeinen langs de Rijn

Erick Kila is niet alleen een goed dichter, hij is ook een auteur van jeugdboeken. Zo verscheen onlangs zijn Verhalen van de Romeinse kust, een boek met drie verhalen over de tweede eeuw na Christus dat ook naar het heden verwijst en de Romeinse aanwezigheid aan de Rijn in de omgeving van Katwijk vormgeeft. De Rijn was immers de natuurlijke grens van het Romeinse rijk, en Kila gebruikt dit gegeven om zijn verhalen te vertellen en de lezende jeugd via woorden en begrippen zowel historisch besef als technische kennis omtrent de Romeinse grensbewaking bij te brengen. Dat er achteraan in het boek een glossarium is opgenomen en een lijst met verklaringen van de illustraties, is mooi meegenomen. Je kunt de Verhalen … gerust een jeugdboek met opvoedkundige aspiraties noemen.
Het eerste verhaal, Schimmen in de nacht, handelt over de nachtelijke landingen van piraten aan de Zuid-Hollandse kust. Romeinse soldaten, die gestationeerd zijn in Forum Hadriani (tegenwoordig Voorburg nabij de Haagse kust), patrouilleren er elke nacht.
Dezelfde nederzetting is de setting van Zeven dagen in augustus (anno 172). Kila beschrijft aspecten van het dagelijks leven van de soldaten en de bewoners, zoals handelaars. Ook hier spelen de invallen van de piraten, de Chauken, een cruciale rol. Wanneer de eigenaar van een paardenfokkerij bij een inval veiligheidshave zijn fortuin begraaft, maar dan sterft, is de erfenis van de jonge hoofdpersoon onvindbaar. Pas eeuwen later zal de zilverschat bij opgravingen worden teruggevonden.
Het derde verhaal, Spookvuur, speelt zich af in het heden, maar de intrige heeft alles te maken met de tweede eeuw en de Romeinse aanwezigheid aan de Rijngrens. In Lugdunum, vandaag Katwijk aan Zee, bevond zich ooit een uitkijkpost die de Brittenburg heette (aan de overkant van de Rijn begon Germania, en ook de oversteek naar Brittannia moest in het oog worden gehouden). Die toren, die zich nu onder de zeespiegel moet bevinden, is verdwenen. In de loop der eeuwen is hij slechts enkele keren waargenomen. De elfjarige Luuk blijkt een nazaat te zijn van een in de tweede eeuw gesneuvelde grenssoldaat en voelt zich geroepen om samen met zijn vriend Stu de vloek van de verdwenen Brittenburg op te heffen. De auteur voegt enkele actuele problemen aan de plot toe, wat het verhaal voller maakt. Zo heeft Luuk veel verdriet wegens het kapotte huwelijk van zijn ouders, zo is er het verschijnsel maritieme drugssmokkel in de Nederlandse grenswateren…
Kila’s vlotte vertelstijl (het jongerenjargon ontbreekt overigens niet) is aan de jonge lezers aangepast: de auteur schuwt lange zinnen en ingewikkelde zinsconstructies. Het persbericht bij de publicatie meldt dat het boek ontstond in samenwerking met de afdeling Archeologie van de gemeente Den Haag. Tegelijk met het verschijnen opende in Muzee Scheveningen de tentoonstelling Romeinse kust.

Verhalen van de Romeinse kust is boeiend en verschaft de lezer historisch verantwoorde informatie. Ook een volwassen lezer zal aangename uren doorbrengen met dit boek.

Verhalen van de Romeinse kust, Erick Kila, Uitgeverij De Nieuwe Haagsche, Den Haag, 2017, ISBN 978-94-6010-067-3


(Philippe Cailliau)