Gebogen stip


Er zit een tegenstelling in de titel van de bundel Gebogen stip van V.P.M. Bio: wat gebogen is kan geen stip zijn én een stip is niet gebogen. Dit ietwat bevreemdende samengaan is meteen de uitnodiging tot zijn recentste publicatie.

In de eerste cyclus, Lichts geweten, gaat de dichter terug in de tijd, herinnert hij zich plaatsen waar het licht geweest is, plaatsen die hij bezocht heeft of niet, of die hij zich verbeeldt. Hij haalt herinneringen uit een vervlogen tijd naar boven: een café waar in een achterzaaltje de instrumenten van een fanfare zijn opgesteld. Er duikt een ver familielid op: Joe Harris op, de charmezanger van onvergetelijke hits als Eerst zien en daarna geloven en Drink rode wijn. Achter het café van Zoë,/ in een oude schuur, staan/ de instrumenten van de fanfare.// Een schuiftrompet trekt zijn aandacht./ Bij het blazen in de loden hitte/ vermengt het zweet van zijn handjes/ zich met de klank van de trombone.// Haar neef, de beroemde zanger,/ bezoekt het café niet meer./ Vader boekt een ticket voor/ “Op losse schroeven” in het kursaal.// “Arme Joe”, zingt iemand jaren later.

De tweede cyclus, Cirkels, verwijst naar een thema dat ook in zijn beeldend werk aan bod komt, getuige hiervan zijn expo in Cultuurstation Tracé in Ekeren (2022): Gebroken cirkels. Cirkels die in mekaar sluiten, gebroken en gebogen cirkels, dingen die breken en andere die in elkaar vloeien: Hij droomt een cirkel in een cirkel,/ de notendop van het zijn.

In de laatste cyclus, Afgepunt, vinden we reflecties terug op zijn beroerte en hartoperatie: Alles overvalt me als koude stenen en steden in een troosteloze burcht.

Zo is de cirkel rond: van verleden naar heden.

De zee komt in veel gedichten voor en het ontbreekt ook niet aan muzikale elementen, jazz bijvoorbeeld. De vrouw blijft, net als in zijn vorige bundels, een centraal thema: Hij legt haar in de watten tussen/ haar kraamhaar/ wikkelt haar sponde in tot/ een halve cirkel. In Haar vrouwelijkheid: Zal ik de voordeur niet openen om door/ het kleinste spleetje het licht van jouw liefde op te vangen? Nicole Van Overstraeten in haar recensie van zijn vorige bundel, Lasnaden van de lach: Bio schrijft vrouwvriendelijke erotiek, met subtiel-humoristische toetsen.

In het oorspronkelijk manuscript zette de dichter een punt achter de titels van zijn gedichten. Een punt duidt op een einde, maar wie iets afpunt, is klaar om tot actie over te gaan, klaar voor een nieuw avontuur: Het was me een jaartje.// Vlug om de hoek kijken naar een nieuwe balans. Dat avontuur zal zich beslist nog aandienen in het werk van deze dichter en beeldend kunstenaar, die ook in zijn beeldend werk poëzie verwerkt, wat hem tot een ‘beeldend dichter’ maakt. Dit leidt tot een eigenzinnig en avontuurlijk kunstenaarschap waarbij het resultaat uitnodigt om ontrafeld te worden door de kijker en, in dit geval, de lezer.

Gebogen stip, V.P.M. Bio, Demer Uitgeverij, Leusden, 2024, ISBN 978 1 4457 9033 6

 (Roger Nupie)