Aan de waterlijn


Tine Hertmans, auteur van poëzie, kinderboeken en korte verhalen, werd geboren in Gent in 1947 en woont in Destelbergen, een gemeente in Oost-Vlaanderen ten oosten van de stad Gent. Zij was van 2009 tot 2011 dorpsdichter van Destelbergen. Aan de waterlijn is Tine Hertmans’ zesde bundel. Deze editie werd gerealiseerd door uitgeverij Inkt in 2022.

De cover, met op het voorplat een foto in sepia van een waterplas omringd door bomen, is een ontwerp van grafisch kunstenaar Tony De Bruyker. Op de foto een vrouwelijk personage, ruggelings gezeten langs de oever van het meer, naast een ranke boomstam waar zij net niet tegenaan leunt. De dame vindt blijkbaar verpozing aan het water, midden in de natuur.

Het thema ‘water’ speelt een belangrijke rol in de gedichten van Tine Hertmans. Ten zuiden van Destelbergen ligt trouwens de dichtgeslibde bedding van de Zeeschelde. In deze uitgeveende arm van de Schelde ontstond in de loop der eeuwen een geheel van bloemrijke, vochtige gras- en hooilanden, omgeven door wilgen- en elzenstruiken. Parallelle slootjes, gevoed door kwelwater, staan in verbinding met grote turfputten. De getijdenrivier die de Schelde hier nog is en twee meren bepalen verder het landschap in de Damvallei, een beschermd natuurgebied met een oppervlakte van meer dan 100 hectare. Tine Hertmans’ liefde voor de natuur weerklinkt in haar gedichten. Zij schetst verrukkelijke natuurtaferelen, met waterpartijen en bijhorende fauna en flora:

over de vijver hangt/ een indigo waas/ en zon weerspiegelt/ in het donkere water/ waarin eenden en koeten/ duikvluchten uitvoeren/ voor een gevederd en/ gevleugeld publiek,/ voor vinken en libellen/ die boven rimpeling/ van water met souplesse/ menuetten dansen (vijver in het park)

Dikwijls vloeien haar gedichten weg in nostalgische en bijna magische beelden en/of melancholische gedachten. De dichteres slaagt er in de vergankelijkheid van de natuur te linken aan haar gemoed, waarbij zij mediteert over de voorbij vliedende tijd en ook de droevige ervaringen die haar getormenteerde ziel raken onder woorden brengt:

ik hoon met de dood, nog zo/ ver weg nog zoveel mooie/ tijden voor de boeg…/ maar plots lijkt alles weggevaren/ daar op die bootjes op/ de smalle stroom of is/ het maar een malafide droom? (aan de ijzer)

Tine Hertmans schrijft over dieren en bloemen; wolven, zomaar een hond, verstoteling (over een stervende zwerfpoes), lelietje der dalen - maar ze is ook een activiste. Dagelijks tekent ze talloze petities voor het welzijn van mens, dier en milieu. Deze thema’s inspireren haar tot poëtische en/of geëngageerde mijmeringen. Empathische verzen over een drugsverslaafde jongeman, wiens vrienden coke en speed en meer ‘noemen’, stranden bijvoorbeeld in het gedicht requiem voor een junk:

het zal je kind maar wezen… / hij werd al vroeg gepest op school/ want hij was eerder zwart/ van haar en huid/… de eenzaamheid woog zwaar/ maar daar waren de oude/ vrienden… vanuit de apotheek, vermengd met/ coke en speed en meer/ werden ze zijn moordenaars…

De poëzie van Tine Hertmans vloeit als een trage, kabbelende rivier. Zij schrijft eenvoudige, gevoelige verzen met woorden die de lezer tot in het hart beroeren.


Aan de waterlijn, Tine Hertmans, Uitgeverij Inkt, 9300 Aalst, 2022, ISBN 0789083274508

(Nicole Van Overstraeten)