V.P.M. Bio verzamelde 43 gedichten in de
bundel Lasnaden van de lach. Dit
boekje, met een ietwat vreemde titel, is ingedeeld in vijf cycli: I Can’t See The Sea, Hommages, De kracht van beminnen, Agrarische
gedichten en Nachtblindheid.
Lassen betekent:
het verbinden van materialen door druk
en/of warmte. Een lasnaad is
de voeg die overblijft. Dat de dichter het woord voeg of naad verbindt met
het werkwoord lachen, is origineel. Lachen verbindt mensen. Zijn de gedichten
van V.P.M. Bio bedoeld om met een glimlach mensen samen te brengen, of situeren
ze zich in de naad van zijn sociaal netwerk?
Bio schrijft vlotte, openhartige verzen. Geen vrije, want
doorgaans in strofen geschikt. Alle zinnen eindigen op een punt. Is V.P.M. Bio’s poëzie humoristisch? De gedichten in I
Can’t See The Sea spelen zich af
aan zee en zijn niet bepaald grappig te noemen. Heel apart zijn de verzen in het oog van de confituurbokaal / leest de
geletterde mens zijn verlangen / zoet te zijn, zodat hij mooi verteren kan / de
langzaamheid van het ontspiegelen. Mooi is het moedergedicht.
Hommages is een
nostalgische cyclus, waarbij het leven van personages uit het verleden wordt
belicht, met een toon van mededogen en sociale betrokkenheid. Een eenzame oude
dame moet van een karig leefloon rondkomen en vertoont tekenen van dementie.
Verzen als: Een opa liep in het water en dacht dat hij
zwom. / … De kinderen hun levens waren een doling / een maatslag zonder sier/
die van zoon naar kleindochter liep /…
Op de dodenlijst voegde hij tenslotte zijn kleindochter toe. brengen een
hommage aan kleine mensen die leven in een aaneenschakeling van weerloosheid en
ellende. Maar in Voor een los koppel (Almelo) komt de liefde om het hoekje kijken.
Een thema door de dichter grandioos uitgewerkt in De kracht van beminnen. Bio schrijft vrouwvriendelijke erotiek, met subtiel-humoristische
toetsen: Stamelend ligt de hitte op het bed. / Haar voet verroeren is
mannenwerk. En: In die tijd maakte hij stoofvlees met frieten
/…. Hij serveerde er steeds sla bij met kaas / als bindmiddel / zoals haar
leven dat voor hem kon zijn. Maar de dichter verwoordt vooral hoe
hij doorheen de liefde zichzelf vindt, hoe de gedachte aan zijn bange jeugd
eindelijk samenvloeit met het heden en uitmondt in een gevoel van verrukking.
De Agrarische gedichten borduren voort op het thema liefde, al zijn
deze dramatischer. Er is sprake van geweld: een jonge hond wordt neergeschoten
en achtergelaten in het veld. Deze liefde is niet echt bevredigend: Bij hun thuiskomst
verlieten alle/ vlinders het huis en lag de kat op de/ loer. Nachtblindheid sluit de bundel af. Korte, mysterieuze gedichten
verwijzen naar angst en pijn. Een
ontnuchtering? Een contrast? Het laatste gedicht eindigt desondanks met hoopvolle
verzen: er nestelt en vestigt zich een vrome/ liefde weg van je gedachten of
roem./ … Een fijne krijtlijn ontarmt je schouders./ Ongebonden leg je de massa
opzij. De liefde, toch?
Lasnaden van de lach, V.P.M.
Bio, Demer
Uitgeverij, Leusden, 2017, ISBN 9781326879945
(Nicole Van Overstraeten)