Het doorbladeren van een dichtbundel heeft
iets erotisch. Het is een voorzichtig aftasten voor de kennismaking. Het is het
willen kennen, het ontdekken en de raadselachtigheid van wat mogelijks kan
bekoren. Vanuit die oefening krijgen we op de achterflap de uitdagende blik van
Ester Naomi Perquin die ons vraagt of wij durven om haar boekje open te doen.
De dichteres begint haar zoektocht naar de
poëzie met een grote lading woorden, een zware vracht beelden en metaforen,
uitgeschreven volzinnen en brede strofen. Waarheen zal dit alles zal leiden?
Wie schreef: “De essentie van poëzie is schrappen, alle overtolligheden streng
verbannen, weglaten en simplificeren om zo echte helderheid te bekomen”?
Meervoudig afwezig begint met een
inleidend gedicht waarin een professor tevergeefs zijn studenten probeert te
boeien. Is dit de metafoor voor de dichteres en haar publiek? Het gedicht is de
aanloop naar de obligate oefening om in de wereld van Perquin binnen te
dringen. De bundel telt twee cycli namelijk De Delen en Het totale.
In een parlandostijl krijgen we vooral prozagedichten die een wandeling maken
doorheen een aparte leefwereld. De meeste titels geven niet veel weg. Door hun
mysterie trekken ze aan en stuwen de lezer vooruit. Perquin schuwt het
engagement niet. In haar bundel lezen we enkele sterke anti-oorlogsgedichten.
Ondersteunende troepen
De vaders waren bang
toen de oorlog begon. Maar de kinderen
kwamen hen troosten.
Ze zeiden dat er na de oorlog
feest zou zijn, met
drank en gratis sigaretten.
Dat er medailles
zouden komen, dikke gouden plakken,
dat men zou klappen,
dat er standbeelden kwamen,
hele imposante. Een
eindeloze bloemenzee.
De vaders huilden toen
de oorlog begon, verstopten zich
onder hun bedden,
klampten zich aan echtgenotes vast.
De kinderen kwamen met
hen praten, legden uit hoe het zat
met de kwetsbare
waarde van eigen gelijk. Ze schoven
hen wapens in de
handen, spraken over echte mannen,
hoe dringend de oorlog
nodig was.
Ze zeiden dat de
vaders het op een dag zouden begrijpen,
als ze onschuldig
waren en klein, als ze de wereld
zo goed zouden kennen
als zij.
Sommige vaders
probeerden te vluchten, verschansten zich
op hun kantoor, sneden
hun polsen door in bad,
verloochenden hun
vaderschap.
Maar ze kwamen hen
halen, de zonen en dochters.
Ze zeiden dat de vrede
die zou komen
grote, warme borsten
had.
Perquin drijft de spanning geleidelijk op tot
een verrassende wending die gratificerend werkt. Ze creëert een universum
waarin surrealisme een duit in het zakje doet. Ze zet werelden op hun kop,
speelt met de geordende chronologie en schept een nieuwe vanzelfsprekendheid,
ze verrijkt aldus het alledaagse. Hier en daar zorgt humor voor een kwinkslag
en behoudt zodoende de luchtigheid en de leesbaarheid. De wereld van Perquin is
een positieve zone; een plaats om te blijven glimlachen. Bij haar geen
zwaarmoedigheid. Hier en daar krijgen nostalgische flashbacks een heel
originele invalshoek. Haar relatie tot god reduceert ze tot de respectvolle
essentie waar zeker plaats is voor gezonde spot.
Meervoudig afwezig, Ester Naomi Perquin, Uitgeverij Van Oorschot Amsterdam, 2017,
9789028261631
(Frank Decerf)