Voor
wie zijn vakantie nog niet heeft geboekt, heb ik een tip: lees de nieuwe
dichtbundel van Albert Hagenaars, Cathedra. Laat je meenemen
op een fascinerende kathedralentocht, die begint in Noord-Frankrijk en via Vlaanderen
eindigt in Nederland.
Het boekje bevat een proloog, een
epiloog en een cyclus van zeven gedichten, gepresenteerd in het Nederlands,
Engels, Frans en Spaans. De vertalingen zijn van John Irons, Bernard de Coen en
Silvia Rubio Samper. Op de cover een
duivels fragment uit Het laatste oordeel van Dirk Bouts, een werk dat zich in het Louvre
in Parijs bevindt.
De tocht start in Parijs, aan de
kathedraal van Saint-Denis, de begraafplaats van de Franse koningen: hun
bijeengegaarde resten, verzegeld / door de virussen van een geloof dat
dreigender en doordringender/ dan dat van de zeloot uit Genève,/ de argumenten
van de Verlichting / of de keffende godin van de Revolutie: / ons peilen in
DNA, in nano’s en heelal. De heidens geïnspireerde roosvensters van de
kathedraal van Chartres zijn een lust voor het oog: het steeds anders
kleurende licht boven / uit het roosvenster, gewijd aan zon en maan. Maar over de Notre-Dame
in Parijs schrijft Albert Hagenaars: Zacht krakend in kalksteen en lood /
zuigt het onvermoeibaar voorstellingen / aan die alleen in geheime annalen
staan,/ projecteert in een tijdloze gloed / wat de aard van het beest in ons
bestemt / wanneer wij bevreesd zijn en wellustig, / ons willen meten met de
Meester, vermomd / als Zijn moeder, likkend op onze schoot. Ook het mysterieuze
labyrint van Amiens is een bezoekje waard: Betreed, in navolging van
ontelbare / pelgrims, de rechte lijnen van marmer / die cirkels zouden willen
worden / gelijk mannen de vrouw die in hen schuilt.
Het Lam Gods van de gebroeders Van Eyck, de trots van de
Sint-Baafskathedraal in Gent, inspireerde de dichter tot volgende verzen: De
luiken knarsten open,/ gezang klonk op en boven de levensfontein, / een teder
mekkeren van angst,/ en genot, / te hoog voor een litanie van genade. Boven
op de toren van de Sint-Romboutskathedraal in Mechelen is ruimte gereserveerd
voor een eventueel goddelijk bezoek: want eens slaat Hij alsnog de
verbinding!
Bij de restauratie van de Sint-Janskathedraal
in ’s-Hertogenbosch in Nederland werd een grappig beeld van een ‘moderne’ engel
toegevoegd, die via een GSM in gesprek is met God: En hier drukt de
glimlachende engel,/ op de enige toets van zijn stenen telefoon, / wachtend op
het drievoudig antwoord / om ons, als toen, te verstarren in liefde.
Albert Hagenaars weet in elk
gedicht een sacrale toon op te roepen. De beschrijving van de architectuur, de
beeltenissen, de koningsgraven, de gebrandschilderde ramen, de relieken en de
inscripties zijn verweven met poëtische, geschiedkundige, filosofische en
religieuze connotaties. De vloeiende Franse, statige Engelse en zangerige
Spaanse interpretaties voegen klank en sfeer toe, met als resultaat een tot
leven gebracht verhaal van liefde, godsvrucht en verlangen.