In 1986 zetten grafisch vormgever Hendrik Barends en vertaalster Anneke Pijnappel in Amsterdam Voetnoot op, een uitgeverij die zich toelegt op literatuur, poëzie, fotografie, beeldende kunst en vormgeving. Sinds 1996 gehuisvest in Antwerpen, geven ze tevens drie literaire reeksen uit: Moldaviet, Belgica en Perlouses. In de Moldaviet-reeks verschenen reeds 18 deeltjes: korte verhalen uit de Tsjechische literatuur voor het eerst in het Nederlands, van o.a. Karel Capek, Bohumil Hrabal, Ivan Klíma, Jáchym Topol en Richard Weiner.De Belgica-reeks (inmiddels 9 delen) richt zich op vergeten en nieuw werk van Belgische auteurs. Naast o.a. Yves Petry (Mijn leven als foetus), Paul Van Ostaijen (Vijf grotesken), Erwin Mortier (Essay over Franz Hellens) en Bart Koubaa (De sleutel), komt ook de Franstalige Vlaamse literatuur aan bod komt: Paul Willems (De nevelkathedraal en andere verhalen), Bernard Quiriny (Vleesetende verhalen).
Perlouse is argot (het Franse slang) voor parel. Wat in de Perlouses-reeks verschijnt is Franse literatuur die niet eerder in het Nederlands verscheen, of in een nieuwe vertaling. Maar liefst 24 titels in deze reeks, van Michel Houellebecq en Charles Baudelaire tot Marguerite Duras. De drie recentste deeltjes uit de Perlouses-reeks liggen voor ons, mooi vormgegeven en elk een hand groot: 16,5 x 10,5 cm en het ene nog boeiender dan het andere!
Waar de romans van Emile Zola vaak gebukt gaan onder een overdosis beschrijvingen om de naturalistische kerngedachte maar goed in de verf te zetten - hoe en in welke mate de mens wel bepaald wordt door erfelijkheid en omstandigheden - weet hij in Hoe men sterft ondanks een al even beladen onderwerp (mensen sterven zoals ze hebben geleefd) mooie, korte teksten af te leveren, die lichtjes ironisch en suggestief zijn. Vijf variaties op eenzelfde thema, van een oude landarbeider die eenzaam in zijn bed sterft terwijl de rest van het gezin de oogst binnenhaalt tot een vrekkige dame die haar zoons ruziënd over de erfenis achterlaat…
De toespraken van de bekkenknijper bevat alles wat Julio Cortázar, die van 1951 tot aan zijn dood (1984) in Frankrijk leefde, rechtstreeks in het Frans schreef. Deze ultrakorte verhalen, doorspekt met surrealistische humor, zijn een ware remedie tegen zwaarwichtigheid en ernst!
Een selectie uit Petites natures mortes au travail van Yves Pagès verscheen als Kleine stillevens met werk en ontslag. De verhalen zijn gebaseerd op persoonlijke ervaringen van werkenden en ontslagenen. Pagès weet het thema van vervreemding op de werkvloer te verpakken in aangrijpende, wat wrange portretten. Ook voor ander werk van Pagès is zijn maatschappelijke betrokkenheid typerend.
Uitgeverij Voetnoot biedt een indrukwekkend en zeer gevarieerd fonds en verdient alle aandacht. Te volgen!
Hoe men sterft, Emile Zola, vertaling Martin de Haan en Rokus Hofstede, nawoord Martin de Haan, Uitgeverij Voetnoot, Amsterdam-Antwerpen, 2011, ISBN 978-9-0780-6859-4
De toespraken van de bekkenknijper, Julio Cortazar, vertaling Martin de Haan en Rokus Hofstede, nawoord: Rokus Hofstede, Uitgeverij Voetnoot, Amsterdam-Antwerpen, 2011, ISBN 978-9-0780-6860-0
Kleine stillevens met werk en ontslag, Yves Pagès, vertaling en nawoord Jan Pieter van der Sterre, Uitgeverij Voetnoot, Amsterdam-Antwerpen, 2011, ISBN 978-9-0780-6861-7
(Roger Nupie)