HiEr

Hugo Verstraeten (º 1954) is een dubbeltalent. Als schilder en plastisch kunstenaar schrijft hij gedichten, columns en proza. HiEr is zijn derde dichtbundel. In deze bundel verzamelt hij een keuze uit de gedichten die hij de afgelopen twintig jaar geschreven heeft. In de gedichten, die chronologisch naar hun ontstaan gerangschikt zijn, blikt hij gelijktijdig terug en vooruit.

In Meander benoemt hij zijn schrijven. Ik citeer: “Schrijven is een proces van betekenisverlening. Dit proces is nooit af en ligt nooit vast. Elke poëtische definitie is een tautologie, het vertalen van het bekende in het onbekende. Om deze betekenisverlening te volbrengen staan de dichter zesentwintig letters ter beschikking. Hij zal die aanwenden met de grootst mogelijke structurele kracht. Goede poëzie is complex en eenvoudig. Neemt afstand en is nabij. Ontwortelt en brengt ons toch ook weer thuis.”

Volgens de auteur is het HiEr een niet nader te identificeren plek en laat het zich ook niet vinden. HiEr kan een bevel zijn: ‘hier’ en niet ‘ginder’. De titel mag evengoed verwijzen naar het Franse hier: gisteren, wat voorbij is. Meer bepaald omwille van de meerduidigheid van het begrip werd het als een deken over de gedichten gelegd. Want roept ‘hier’ ook niet zijn onverbiddelijke medestander op: ‘nu’, ‘hier en nu’. Het ogenblik dat aan de vluchtigheid van de tijd ontsnapt, de Kairos die ons het momentum toont waarin de eeuwigheid als een lokvogel roept. Uiteraard zijn we dan terug bij de poëzie zelf: het peilen naar de eeuwigheid die enkel een gedicht lang kan duren. Het grafische ontwerp van HiEr is geen toeval. Het verwijst naar de kracht en de magie van woorden: vier willekeurige lettertekens die in vele betekenissen uitwaaieren.

De bundel is niet onderverdeeld in cycli. Alle gedichten hebben titels. Bij het lezen van de titels doet zich voor mij een vreemde magie voor. Als je de titels na elkaar leest ontstaat er een bijzonder klankbeeld. Uit deze titels zou zo maar een nieuw gedicht en/of gedichten kunnen ontstaan.

Het citaat waarmee de bundel opent intrigeert:

moeilijke jongen

      mijn moeder

       baarde zich

               zorgen

Het lezen in deze bundel is een trage reis. Landschappen en plaatsen verschuiven naar binnen en omgekeerd. Beperkt aanwezige dieren: slak, een buizerd, witte reiger. Tussen plaatsen zoals Les Hauts de Véroncle, Delphi, Nîmes, Saigon, Auschwitz,.... en bekende personen Piaf, Da Vinci, Cecilia Bartoli,.... films Amores Perros, Casablanca,... seizoenen...zij die dichterbij komen: vader, kind, meisje, jongetjes, zij,..... Beelden die woorden vinden. Maar er is iets diepers. Zoals nerven in hout is de dichter aanwezig.

Bij herhaling. Hoe de taal veranderde.

Hoe alles verminderde waarover hij sprak.

Wegkijkend in spiegels die hij voor

ramen nam.....

HiEr is een uiterst zorgvuldige bundel. Paul Rigolle, bevriend dichter, zegt het terecht: na decennia poëtische praktijk weten wij met Hugo Verstraeten dat poëzie de wereld niet zal redden. Echter wel dat de wereld zonder de heldere geheimtaal van de poëzie reddeloos verloren is.

HiEr , Hugo Verstraeten, Uitgeverij Partizaan, E, oktober 2019, ISBN 9789492007841

(F.A. Brocatus)