Bij Uitgeverij Contramine zag onlangs Namaste Ivo Michiels van Christiane
Faes het licht. Het is een persoonlijke hommage aan Ivo Michiels, de man met
wie Christiane Faes in 1965 in het huwelijk trad. Ze had hem leren kennen toen
ze als 19-jarige Filmscenario en Geschiedenis van de moderne kunst bij hem
studeerde. 47 jaar lang, vanaf de sneeuwdialoog uit Het boek Alfa tot Maya Maya
dat enkele maanden na zijn overlijden in 2012 verscheen was zij zijn muze en
bondgenoot. Namaste (een Indische
groet die zoveel betekent als Het mooiste
in mij groet het mooiste in u) ontstond als antwoord op de postume vraag
van Michiels, teruggevonden in een laatste manuscript.
Op een aantrekkelijke manier roept Faes
herinneringen op aan de merkwaardigste momenten van hun samenzijn. Deze
episodes illustreert zij met gelijklopende literaire fragmenten uit het oeuvre
van Ivo Michiels.
Zo leert de lezer dat Michiels EXIT schreef in het boerderijtje in
Zonnegem (onlangs werd daar nog een Ivo Michielsweg in gebruik genomen) waarnaar
‘de jubelende koningskinderen’ in de weekeinden verhuisden vanuit hun woning
aan de Antwerpse Groenenborgerlaan: ‘Een waterpomp op het binnenhof. Het
wc-huisje, eveneens buiten. Binnen een kachel en een butaanvuurtje om te koken.’
Op weg erheen, zo herinnert Christiane zich, zong Michiels wel liturgische
gezangen die hij als jongetje had leren kennen: Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo. Gloria tibi domine.
In Zonnegem was ook kunstenaar en pink poet Albert Szukalski regelmatig te
gast. Michiels stond overigens model voor het Verwisselbaar Neuzen-project van
de man aan wie in Antwerpen nog vele ‘spoken’ herinneren. Szukalski was niet de
enige kunstenaar waar Ivo en Christiane contacten mee onderhielden. Daartoe
behoorden ook onder meer Jef Verheyen en Lucio Fontana, dichters als Dirk
Christiaens en cineasten als Roland Verhavert en André Delvaux. Delvaux draaide
Vrouw tussen hond en wolf / Femme entre
loup et chien naar een scenario van hem én Ivo Michiels. Christiane weet
nog goed hoe fier ze waren toen de rolprent in Cannes was genomineerd en hoe ze
na een heuse galavoorstelling op de rode loper liepen met sterren als Rutger
Hauer in de directe nabijheid.
Ontroerend zijn de terugblikken op Ivo’s
laatste dagen, waarin hij moe was en door zijn zwakke hart zijn werkkamer niet
meer kon bereiken. Christiane richtte op de benedenverdieping van hun huis in
Zuid-Frankrijk een fijne werkplek voor hem in. Hij mocht in zijn laatste
levensjaar nog meemaken dat hem The America
Award for a Lifetime Contribution to International Writing (het Boek Alpha en Orchis Militaris waren in Amerika in vertaling verschenen) ten deel
viel.
Het boek bevat 4 handschriften van Ivo Michiels
in fac simile alsmede 26 originele foto’s die nooit werden gepubliceerd,
waarvan 19 in kleur en 7 in zwart-wit. De editie verscheen, gebonden in wit
karton met de titels in goudfolie, in een eenmalige, beperkte oplage. Namaste is een liefdevol vervaardigd document,
zonder hetwelk een ernstige Ivo Michielsbibliotheek niet volledig is.
Namaste – Ivo
Michiels,
Christiane Faes, Uitgeverij Contramine, Wilrijk, 2018, D/2018/1794/1
(Bert Bevers)